Динар Шакиров: Татарстанның күпчелек кече технологик компанияләре сәнәгатьтә һәм мәгълүмати технологияләрдә эшчәнлек алып баралар
Төбәкнең икътисад министры урынбасары республика Дәүләт Советының Икътисад, инвестицияләр һәм эшкуарлык комитеты һәм Комитет каршындагы Экспертлар советының уртак утырышы кысаларында Татарстанда кече технологик компанияләр үсеше турында сөйләде. Үзенең докладында ул шулай ук норматив базага һәм мондый компанияләргә ярдәм чараларына игътибар итте.
«Норматив хокукый актлар Россиядә кече технологик компанияләрнең эшләве өчен нигез формалаштыра, аларга уңышлы үсеш өчен кирәкле көйләгеч мохит тәэмин итә», – дип хәбәр итте спикер.
Ул билгеләп үткәнчә, федераль дәрәҗәдә фәнни-технологик үсеш өлкәсендәге үсеш максатларын һәм бурычларын билгеләүче берничә норматив документ кабул ителгән, шул исәптән илкүләм максатларның берсе буларак илнең технологик лидерлыгы билгеләнгәннәре дә, аңа ирешүгә 19 яңа илкүләм проектның 8 се юнәлдерелгән:
- «Яңа материаллар һәм химия»;
- «Җитештерү һәм автоматлаштыру чаралары»;
- «Яңа атом һәм энергетика технологияләре»;
- «Транспорт мобильлеген сәнәгатьтә тәэмин итү»;
- «Пилотсыз авиация системалары»;
- «Азык-төлек иминлеген технологик тәэмин итү»;
- «Сәламәтлекне саклауның яңа технологияләре»;
- «Күп иярченле орбиталь группировканы үстерү».
Россия Икътисадый үсеш министрлыгы тарафыннан инвестицияләр кертү өчен перспектив проектлар табарга мөмкинлек бирә торган «Стартаплар витринасы» эшләтеп җибәрелде, ә стартапларга ресурсларга керүне җиңеләйтә.
«Стартаплар витринасы» шул исәптән кече технологик компанияләр реестры (МТК реестры) мәгълүматлары базасында төзелгән. Реестрга кертү компанияләргә дәүләт ярдәменең адреслы чараларын да, шәхси инвестицияләр җәлеп итү өчен перспективалар да ача. Бүген Татарстанның 166 МТК һәм 240 проекты кече технологик компанияләр реестрында.
Динар Шакиров кече технологик экосистемалар Татарстанның инновацион экосистемасында мөһим урын алып тора, аның икътисадый үсешенә һәм технологик үсешенә ярдәм итә, дип сөйләде. МТК реестрында булган Татарстан компанияләренең күбесе сәнәгать һәм мәгълүмати технологияләр өлкәсендә эшчәнлек алып бара.
МТК статусы өстәмә документлар һәм раслаулардан башка ярдәм чараларына җөйсез керү мөмкинлеген бирә. Реестрга керүче компанияләр финанс чараларына – төрле грантларга, ташламалы кредитларга һәм финанс ярдәменең башка формаларына дәгъва итә ала.
Шулай ук финанс булмаган чаралар – интеллектуаль эшчәнлек нәтиҗәләрен дәүләт теркәвенә (РИД), үсеш стадиясендә стартапларны акселерацияләүгә һәм компанияләрне үстерүгә юнәлдерелгән башка хезмәтләргә заявкаларны тиз арада карау.
Яңа кече технологик компанияләр барлыкка килүгә, шул исәптән студентларны эшкуарлыкка җәлеп итү дә ярдәм итә.
Югары технологияле эшкуарлыкка ярдәм итү буенча көчләрне туплау максатларында, студентлар эскәмиясеннән башлап, инновацияләргә ярдәм фонды тарафыннан «Университет технологик эшкуарлыгы платформасы» федераль проектын гамәлгә ашыру кысаларында «Студентлар стартабы» конкурсы үткәрелә.
Конкурсның максаты – студентларга үзләренә яки команда составында идеяләрне коммерцияләштерү тәҗрибәсен, шулай ук стартап булдыру һәм үстерү юлы белән эшкуарлык тәҗрибәсен алу мөмкинлеге бирү.
2022 елдан 2024 елга кадәр «Студентлар стартабы» конкурсының 5 чираты булды, аның нәтиҗәләре буенча Татарстан Республикасы югары нәтиҗәләр күрсәтте – 734 җиңүче.
Татарстан Республикасы Икътисад министрлыгы Инновацияләргә ярдәм фондының төбәк вәкиллеге – Татарстан Республикасы Эшкуарлыкка ярдәм фонды белән берлектә «Студентлар стартабы» программасында катнашучыларга ярдәм итүгә юнәлдерелгән чаралар үткәрә – заявкалар әзерләү мәсьәләләре буенча консультацияләр һәм вебинарлардан алып, проектларны онлайн-яклау, күргәзмә-ярминкә чараларында катнашуны финанслауга кадәр, бизнес-планнар һәм продукцияне этәрү буенча хезмәт күрсәтүләр.
Татарстан компанияләре шулай ук Россиянең эре корпорацияләре таләпләренә туры китереп технологик компанияләрне «җитлектерү» грант программасында актив катнашалар, аның операторы – «Инжиниринг һәм инновацияләргә ярдәм үзәге» АКО.
Регионда кече һәм урта бизнеска ярдәм итүдә һәм аны үстерүдә шулай ук КУЭ корпорациясе белән хезмәттәшлек мөһим роль уйный, аннан ярдәм итү чараларының берсе – югары технологияле һәм инновацион предприятиеләр, кече технологик компанияләр өчен эшләнгән ташламалы кредитлау программасы.
Кредитлар бер заемчыга 1 млрд.сумга кадәр ташламалы ставка буенча бирелә. Татарстан Республикасында 2,1 млрд.сумлык бу ярдәмнән 17 компания файдаланган. Моннан тыш, инвестиция максатларына ташламалы финанслау Россия Икътисадый үсеш министрлыгының 1764 нче карары нигезендә дә гамәлгә ашырыла. Узган ел нәтиҗәләре буенча республика предприятиеләре 11 млрд.сумнан артык заем акчаларын җәлеп иткән.
Кооперацияне төзүдә «Тәэмин итүче көннәре» форматындагы чаралар үзләренең нәтиҗәлелеген күрсәтте, алар эре предприятиеләрнең реаль сектордан, барыннан да элек, сәнәгать парклары резидентларыннан булган КУЭ белән хезмәттәшлеген үстерүгә юнәлдерелгән.
2024 елда мондый чаралар «Татнефть» ГАҖ, «СИБУР» ҖЧҖ, «КАМАЗ» ГАҖ, «Газпром нефть» ГАҖ, «Транснефть – Прикамье» АҖ һәм башка эре тәэмин итүчеләр катнашында үткәрелде. Чаралар нәтиҗәсендә 340 предприятие эре бизнес белән тәэмин итә башлаган, 2,3 млрд сумнан артык контрактлар төзелгән.